Verschillende soorten paling om te roken

Er zijn natuurlijk verschillende soorten paling om te roken, dat zul je inmiddels wel gemerkt hebben. De meest gebruikte soort is de kweekpaling omdat die nu eenmaal makkelijk verkrijgbaar is via de kwekers en vishandelaren. In Nederland is de gewone paling van soort Anguilla anguilla. Maar hoe zit het nu met die andere soorten aal of paling? Wat zijn de benamingen en hoe komen ze daaraan?

De kweekpaling om te roken

Eigenlijk is dit helemaal geen totaal gekweekt product maar is jonge glasaal in het wild gevangen en daarna opgekweekt tot de paling die je zo kunt roken. Tussen de diverse kwekers is wel wat verschil in bijvoorbeeld huiddikte, smaak en kleur maar de meeste paling die verhandelt wordt is prima om zelf te roken. De kweekpaling is herkenbaar aan zijn wittere buik en zijn grijze vel. (Wilde paling is donkerder en soms groener van kleur en heeft een dunne huid) De kweekpaling is uitermate geschikt om te roken en om daarna te fileren. Door de iets dikkere huid moet hij wat langer in het pekelbad.

Pootaal

De pootaal is eigenlijk een jonge opgekweekte glasaal die veelal gebruikt wordt om uitgezet te worden in de vrije natuur. Door deze terugzetmethode komt de palingstand mogelijk weer een beetje sneller op het niveau van vroeger. De paling werd de laatste jaren in de binnenwateren steeds minder gevangen. De naam pootaal is komt van het poten van paling, de paling wordt opnieuw geplant of uitgezet. Er bestaat ook wilde pootaal. Dit is jonge glasaal die niet wordt opgekweekt maar zo wordt teruggezet. Deze heeft minder overlevingskans vanwege het formaat en sterkte. De pootaal is opgekweekt in principe te roken en heet dan eigenlijk kweekpaling. Verwar de pootaal niet met de puitaal. De puitaal is een andere vissoort alhoewel de jonge puitaal veel weg heeft van de glasaal. De puitaal lijkt meer op een uit de kluiten gewassen dikkopje of een lange grondel.

Wilde aal

Als we de paling in de toekomst in ons land willen behouden kunnen we dus maar beter geen wilde aal meer meenemen bij een dagje vissen. Wegens regelgeving mag de paling niet meer in Nederland in het wild gevangen en meegenomen worden. Hou ze dus ook niet de hele dag in een akertje of leefnet.

Let op: elke paling die wordt gevangen bij het vissen met de hengel of peur in het kustwater of in zee moet direct levend worden teruggezet. Ook is het verboden om paling in bezit te hebben bij het vissen met de hengel of peur in het kustwater of in zee. Dit is bepaald in artikel 23a van de “Uitvoeringsregeling visserij”. Artikel 23a van de “Uitvoeringsregeling visserij” is gebaseerd op artikel 3a van de Visserijwet 1963. Overtreding van voorschriften die zijn gebaseerd op artikel 3a van de Visserijwet 1963 zijn een economisch delict op grond van artikel 1a, onder 3⁰ van de Wet op de economische delicten. De minimummaat voor de aal/paling is dus niet van van belang voor sportvissers maar wel voor vissers die met beroepsvistuigen mogen vissen. Bron: Sportvisserij Nederland

Er is een tijd sprake geweest van dioxine in vissoorten zoals de paling. Dat is mede de reden waarom er niet meer paling wordt meegenomen uit het Nederlandse binnenwater door de sportvissers. Beroepsvissers mogen dus nog wel op paling vissen. De wilde aal dankt zijn naam aan “het in het wild voorkomen”. IJsselmeerpaling hoort daar dus ook bij! Wilde paling kan een lichte grondsmaak hebben. De wilde paling heeft een dunner en zachter velletje en is zeer geschikt om van de graat te eten.

IJsselmeerpaling

De IJsselmeerpaling is de wilde paling die uitsluitend gevangen wordt op het IJsselmeer. Beroepsvissers mogen nog wel vissen op deze wilde paling. Er wordt beweerd dat deze IJsselmeerpaling afkomstig is uit Ierland want er heerst ook geheimzinnigheid rondom IJsselmeerpaling. Feit is dat de IJsselmeerpaling vaak dunnere en kleinere paling is en erg zacht van smaak en structuur. Ideaal om van de graat te eten. De IJsselmeerpaling is vaak ook veel duurder omdat het volgens de kenners de topkwaliteit is. Misschien dat een kenner of specialist in IJsselmeerpaling mij hier nog meer over kan vertellen. Er zitten in het IJsselmeer natuurlijk ook wel hele dikke palingen, net als in de rest van Nederland.

Lijnaal

Met deze soort wordt wilde paling uit Ierland bedoeld. Er worden lange lijnen met haken waaraan een stukje vis is gehaakt uitgerold op het meer Lough Neagh in Noord Ierland. Bij het binnenhalen slaat de visser de lijn langs een mes dat op de kuip is gestoken van het kleine bootje waar hij in vaart. De haak blijft hierbij zitten in de bek van de paling. Onder toezicht van Father Kennedy werd in Lough Neagh de wilde paling gevangen waar vaak de haak nog in zit als de aal in Nederland aan komt. Father Kennedy is  in 2013 overleden op 83-jarige leeftijd. Nu behoudt een comité toezicht op de aalstand.

Ieren of Ierse wilde soorten paling

Dit is dezelfde paling als de lijnaal uit Ierland. De Ierse paling heeft een karakteristieke groene kleur door de hoeveelheid plankton en algen die in het water voorkomen. De huid is dun en hoeft ook minder lang gepekeld worden. De kleur van het visvlees bij de huid is na het roken rood/paars en daarom wordt de Ierse paling ook wel rode of rooie paling genoemd. Eigenlijk is een rode aal een in het wild opgroeiende aal die voorkomt in zoetwater en langs de kust volgend Sportvisserij Nederland.

Schieraal of Schieren

Als de paling in de binnenwateren zich hebben volgevreten en genoeg vet bevatten om de terugreis naar de Sargassozee te gaan  maken voor het paaien wordt hij schieraal of schieren genoemd. Geslachtsrijp is de schieraal nog niet helemaal maar hij krijgt een stevigere huid, grotere ogen, wordt lichter van kleur en ze krijgen iets grotere vinnen. De keel van de schieraal bereidt zich voor om over te gaan van zoet naar zout water. Aangenomen wordt dat de schieren weinig tot geen voedsel meer tot zich nemen.

De drang om zich voort te planten is zo groot dat de paling gewoon over land kan kruipen om zich een weg te banen naar open zee. De schieraal is de meest vette paling en door de dikkere huid prima geschikt om te fileren na het roken. Het woord schier heeft de betekenis van bijna, maar ook de grauw, grijs. Hieraan dankt de schieraal zijn naam. Door de dikkere huid zal de schierpaling langer in het pekelbad moeten.

Amerikaanse & Japanse Paling

Er zijn nog verschillende andere soorten paling of aal zoals de Amerikaanse paling of de Japanse paling. De palingen uit Japan planten zich niet in de Sargassozee voort maar bij de Noordelijke Marianen van Micronesië. De kleur is meer lichtbruin. De Amerikaanse paling kan zich mengen tussen de Europese paling en een soort hybride vormen. De Amerikaanse soort Anguilla Rostrata heeft trouwens een andere hoeveelheid ruggenwervels. De Australische paling plant zich voort in de Koraalzee. Het jonge grut zwemt dan weer terug naar Nieuw-Zeeland en Australische wateren.